كويرها خود به خود آنچنان پديده‌هاي شگفت‌انگيزي هستند كه به تنهايي يكي از قطب‌هاي گردشگري به حساب مي‌آيند. تورهاي گردشگري كوير دق سرخ آسمان تاريك آنجا و رصد ستارگانش، سكوت و آرامش بي‌نظيرش، حيات وحش بكرش و پديده‌هاي جذاب زمين شناسي آن را به عنوان جاذبه‌هاي تماشايي آنجا مثال مي‌زنند.
شهر زواره از توابع شهرستان اردستان است. در شمال استان اصفهان و در جنوب كوير نمك قرار گرفته. برخي تاريخ‌دانان مي‌گويند زادگاه كاوه آهنگر است. قدمتي كهن و باستاني دارد و نامش را از زواره برادر رستم گرفته‌اند. از قرن چهارم با عنوان مدينه السادات ناميده شد و در طي قرون گذشته تاريخ‌دانان بسياري در آثار خود به نام زواره و شخصيت‌هاي برجسته آن پرداخته‌اند. ساختار گلي زواره و معماري ايراني اصيل آن هميشه اينجا را به يك مقصد عالي براي توريست‌هاي خارجي تبديل كرده است. اما آنچه جالب توجه است اينكه اين روزها و در فصل سفر به كوير، كوير دق سرخ زواره بسيار مورد توجه قرار گرفته است.
دق سرخ
كوير دق سرخ وسعتي به طول تقريبي ۵۰ كيلومتر و عرض ۲۰ كيلومتر را در شمال شرقي شهر زواره از آن خود كرده است. با كوه‌هايي كم ارتفاع در كنار جنگل‌هاي تاغ كه از كوير مركزي ايران جدا شده است. يكي از جاذبه‌هاي اين كوير هم تپه شني بزرگي است كه تقريباً در مركز اين كوير قرار دارد و آشيانه عقاب‌هاي منطقه است. جايي كه در ميان بيشتر كويرنوردان به آشيانه عقاب معروف شده است. جالب است به شما بگويم در اين كوير معادن نمك، طلا و سرب وجود دارد و احتمالاً نفت نيز در آن پيدا مي‌شود.
يك لايه نمك با ضخامت متغير سطح كوير را پوشانده است. شب‌ها روشنايي مهتاب بر اين دشت نمك مي‌تابد و بلورهاي نمك نور را بازتاب مي‌دهند. اين عارضه سطح كوير را به شكل چشم‌نوازي درخشان مي‌كند و مانند آينه‌اي خرد شده در هر گوشه كوير پراكنده است. از اين روست كه كوير دق سرخ مأواي كمپ زنان و علاقمندان به كمپينگ در كوير است.
علاوه بر اين زمين‌ها، چندضلعي‌هاي نمكي حاشيه كوير شكل ديگري است كه چشم‌اندازي ديدني دارد و گاهي ارتفاع آنها تا ۱۵ سانتي‌متر هم مي‌رسد. در محدوده مياني كوير به دليل نمك فوق‌العاده زيادي كه دارد، حتي گياهان نمك‌دوست نيز به چشم نمي‌خورند.
دق سرخ جاذبه گردشگري
-
كوير نوردي
كويرها خود به خود آنچنان پديده‌هاي شگفت انگيزي هستند كه به تنهايي يكي از قطب‌هاي گردشگري به حساب مي‌آيند. تورهاي گردشگري كوير دق سرخ آسمان تاريك آنجا و رصد ستارگانش، سكوت و آرامش بي‌نظيرش، حيات وحش بكرش و پديده‌هاي جذاب زمين شناسي آن را به عنوان جاذبه‌هاي تماشايي آنجا مثال مي‌زنند. همانجا كه تا چشم كار مي‌كند كوير است. تا دلت بخواهد و بزرگي و عظمت پروردگار تنها چيزي است كه با ديدن آن از خاطر هر بيننده‌اي عبور مي‌كند.
-
عكاسي در كوير دق سرخ
جنگل‌هاي تاغ زواره يكي ديگر از جاذبه‌هاي گردشگري هستند. عامل مهم تثبيت شن‌هاي روان منطقه كه زمين‌شناسان معتقدند اگر اين جنگل‌ها نبود، سال‌ها پيش زواره و روستاهايش در ميان انبوه ماسه‌هاي كوير مدفون شده بودند. مكان مناسبي براي عكاسان حيات وحش است و شغال، روباه، پايكا، چكاوك كاكلي، جغد و باز در آنجا زندگي مي‌كنند.
-
تپه‌هاي ماسه‌اي
تپه‌هاي ماسه‌اي مهم‌ترين اشكال اين منطقه را تشكيل مي‌دهند و به صورت آشكاري جهت حركت باد را نشان مي‌دهد و چند ضلعي‌هاي نمكي كاسه‌اي و گنبدي شكل آن از ديگر شگفتي‌هاي اين منطقه است كه ارتفاع آن گاهي تا ۱۵ سانتي‌متر مي‌رسد. در جايي هم سطح كوير شبيه زمين شخم زده و يا به اصطلاح گل كلمي است و آن زماني است كه كوير تا حدودي رطوبت خود را از دست مي‌دهد.
-
بازديد از باقيمانده شهر ليلاز
اين شهر از نزديكي بادرود تا انتهاي زواره در امتداد درياي سيلك ادامه داشته و آثار فراواني از بقاياي اين شهر شناسايي شده است، سفال‌هاي رنگين شده و خرده شيشه‌هاي بلورين و نادر تا خشت‌هاي ۴۰ در۲۰ و ۲۰ در ۲۰ و خرابه‌ها و قنات‌ها هر يك گوياي وجود شهري با قدمت ۳۰۰۰ تا ۳۵۰۰ سال است كه روزگاري در دل اين كوير وجود داشته است.
زماني كه به دق سرخ سفر مي‌كنيد بايد سواري‌ها را در يكي از روستاهاي مهاباد، موغار، حسن آباد، جعفرآباد، اميران، علي آباد و كچورستاق گذاشته و به كوير برويد. بيشترين آثار و بقاياي اين شهر را در حوالي همين روستاها خواهيد يافت.
-
تل شيطان
در قسمت‌هاي مركزي كوير تپه‌هاي ماسه‌اي جزيره مانندي به چشم مي‌خورند كه به تل شيطان شهرت دارد. فرم كلي تل شيطان به شكلي است كه جهت حركت مسير باد را به خوبي نمايش مي‌دهند و عكس‌هاي فوق‌العاده‌اي را مي‌توانيد هنگامي كه نور مهتاب روي آنها افتاده و سايه‌شان بر زمين نقش بسته است، از آنها ثبت كنيد.
آدرس كوير دق سرخ
ابتدا به اردستان برويد و سپس به زواره برسيد، مي‌توانيد به روستاي علي آباد يا روستاي جهان آباد برسيد. روستاي جهان آباد روستاي بسيار كوچكي است و بسياري از ساكنانش آنجا را ترك نموده‌اند. از روستا به سمت شمال شرقي حركت كنيد و راه را درون جاده‌اي خاكي ادامه دهيد. مسير بياباني است و هيچ شباهتي به كوير ندارد اما پس از يك ساعت و نيم با سواري‌ها به حاشيه نمكزار مي‌رسيد.
نكات مهم سفر به كوير دق سرخ
- حتماً و قطعاً براي رفتن به كوير از راهنماها كمك بگيريد.
- سواري‌هاي آفرودي در روستاها هستند كه مي‌توانيد از آنها بخواهيد تا شما را به كوير برسانند.
- بهترين انتخاب مي‌تواند تور زواره باشد كه شما را به كوير دق سرخ هم مي‌برد.
- در روستاي علي آباد اقامتگاه بوم گردي هم هست كه اگر نمي‌دانيد چطور در كوير كمپ بزنيد مي‌توانيد در اين روستا اقامت كنيد.
- بقاياي شهر ليلاز در جاي‌جاي كوير پراكنده‌اند مانند كوزه‌هاي شكسته و يا سكه‌هاي مسي كه نبايد هرگز آنها را به همراه خود بياوريد.
- بخشي از كوير هست كه وسايل الكترونيك و فرستنده راديويي سواري‌ها خوب كار نمي‌كند و موبايل آنتن نمي‌دهد؛ پس حتماً قبل از سفر به عزيزانتان بگوييد كجا مي‌رويد.
هفت شهر ليلاز
بناي هفت شهر ليلاج يا ليلاز كه مركز آن شهر لاسون بوده، در اثر زلزله و يا هجوم ريگ روان و يا بوسيله افراسياب ترك به كلي از بين رفته و فقط آثاري از آن باقي است به‌طوري كه در محل شايع است از بناهاي ليلاز پدر كيخسرو كياني (تخت وتاج كيخسرو به پسر عمويش اروند شاه منتقل شده) بوده كه شهر مركزي بنام پسرش لاسون ناميده شده است.
حدود اين شهرها از موغار شروع و تا نزديكي يزد امتداد داشته و با اين ترتيب قطعي است كه زواره هم جزء اين هفت شهر بوده است .در موقع حفاري و يا بارندگي خرده طلا و چيزهاي ديگري در خرابه‌هاي اين هفت شهر بدست مي‌آيد.
براي آشنايي بيشتر با جاذبه‌هاي گردشگري به مجله گردشگري مجله دلتا مراجعه كنيد.
امیکرون و آنچه درباره خطرات ابتلا به آن باید بدانید