البته از نظر برخي افراد دارك توريسم يا گردشگري سياه اتفاقاً خيلي هيجان انگيز است، و جالب است به شما بگويم در ايران هم شهرهاي زيادي وجود دارد كه خيلي از علاقه مندان براي گردشگري سياه به آنجا ميروند.
اينكه ما هر روز نقاط مختلف را براي ديدن و گشت و گذار و گردشگري تعريف ميكنيم تا روحمان تازه شود و حال دلمان خوب شود درست، اما! اما نكته اي وجود دارد؛ اينكه تا كنون هيچ انگيزه خاصي براي سفر تعريف نشده است. اما در صنعت گردشگري انگيزه نو پايي به وجود آمده كه آن را گردشگري مرگ، گردشگري سياه يا دارك توريسم مينامند. «مرگ» عجيب ترين عنوان براي انگيزه سفر است. اينطور نيست؟ اين روزها گردشگراني را ميبينيد كه براي ديدن مكان هايي كه به مرگ، بلاياي طبيعي و … گرفتار شده باشند و يا به نوعي به آن مرتبط ميباشند، سفر كرده و با شادماني و هيجان از آنجا ديدن ميكنند. با مجله دلتا بمانيد تا در اين مقاله شما را با مفهوم گردشگري سياه آشنا كنيم.
گردشگري سياه چيست؟
در بيان ساده «گردشگري سياه»، يكي از انواع توريسم است. گردشگران براي بازديد از شهرها و مناطقي كه گرفتار مصيبت شدهاند ميروند. مناطقي كه بلاياي طبيعي مانند زلزله، سيل، سونامي، در آنها رخ داده. نقاطي كه جنگ، قتل، مرگ هاي بي شمار و كشتار جمعي در آن ها اتفاق افتاده است؛ و در نهايت مكان هايي كه به تسخير ارواح در آمده و به دلايل كاملاً غير طبيعي، حس ترس و هيجان گردشگران را بر ميانگيزد، در رده «گردشگري سياه» قرار ميگيرند.
در اين نوع صنعت گردشگري از مكان ها و شهرهاي تاريخي كه نامشان با مرگ، ترس و اتفاق هاي رمز آلود عجين شده باشد ديدن ميشود و تورهاي بسيار گران قيمتي در اين مكان ها برپا شده و نقطه مشترك تمام اين مكان ها مرگ است. اتفاقي ناشناخته كه خيلي از اين گردشگران معنا و چگونگي آن را نميدانند، اما سفر به جاهايي كه مرگ به هر طريقي جان انسان ها يا حيوانات را تهديد كند و يا حتي گرفته باشد، براي آن ها جذاب و هيجان انگيز است. اين گردشگران، به راحتي سفر به ساحل و جنگل و هر نقطه زيبا را رها ميكنند و به نقاط ترسناك و هراس برانگيز ميروند.
البته از نظر اين افراد دارك توريسم يا گردشگري سياه اتفاقاً خيلي هيجان انگيز تر از يكي از انواع گردشگري است؛ و جالب است به شما بگويم در ايران هم شهر هاي زيادي وجود دارد كه خيلي ها براي گردشگري سياه به آنجا ميروند. جاذبه هاي ديدني آميخته با ترس و وحشت كه در مقاله اي ديگر، به آن ها اشاره كرده و به شما خواهيم گفت براي گردشگري سياه به كدام يك از شهر هاي ايران سفر كنيد. قبيله آدم خوار اردبيل، تالاب ارواح نوشهر يا قبرستان جن چابهار از آن دسته هستند.
تاريخچه گردشگري سياه
بنابر گفته ها تاريخچه اين نوع گردشگري به يونان باستان ميرسد و شروع پيدايش آن را سال 1990 مي رسد. همچنين اولين كمپاني كه گردشگري سياه را شروع كرد، گردشگران را به محل حادثه هواپيمايي هايدلبرگ در نيوجرسي آمريكا برد.
گردشگري سياه يا دارك توريسم نخستين بار توسط فُلي و لنون (Foley & Lennon) از اساتيد دانشگاه گلاسكو، در مجله بين المللي و علمي ميراث تاريخي و فرهنگي عنوان شد. اما در سال 1993 براي نخستين بار رُجك (Rojeck) در مورد مناطق يا مكان هاي سياه پر بازديد از اين اصطلاح استفاده كرد.
راستش گردشگري سياه آن قدر ها هم براي برگزار كنندگان تور اين مناطق اصلاً سياه و تلخ نيست. اين متوليان معتقدند: ديدن سياهي در تاريخ بشريت اتفاقاً مجذوب كننده هم هست. رفتن به مكان هايي كه هدف اصلي آن ها، جذب گردشگر نيست و به صورت ناخواسته و غير تعمدي ايجاد شده اند تا منبع تغذيه اي مناسب براي دنياي گردشگري باشند، كلي هم ميتواند هيجان انگيز باشد.
گردشگري سياه روي لبه تيغ
به نظرم، گردشگري سياه مانند شمشيري دو لبه است كه جنبه هاي مثبت و منفي را به يك نسبت در خود دارد. شايد ديدن فجايع انساني به خودي خود جذابيتي نداشته باشد و شايد نتوان آن مكان ها را، نقاطي با جاذبه گردشگري ديدني ناميد. ولي وقتي در آنجا قرار بگيري، حتماً گردشگري بسيار هم متفاوت ميشود. از نظر نگارنده نبايد صرفاً جنبه هاي منفي و يا سود آور اين شاخه از صنعت گردشگري را در نظر گرفت. شايد اگر ما هم مكان هايي را برايتان معرفي كنيم كه ميتوانيد به عنوان ترسناك ترين و هيجان انگيز ترين مناطق ايران به آنجا برويد، شما هم بار و بنديل تان را ببنديد و راهي سفر شويد. مثلاً قصاوت و پلشتي ها را با موزه عبرت تهران ببينيد، هراس را در كلبه وحشت انزلي حس كنيد و يا زمزمه مرگ را در كوير ريگ جن بشنويد.